Saturday, July 31, 2010

Хоёр найз

Их сургуульд сурч байхдаа танилцсан хоёр сайн найз байжээ. Сургуулиа төгсөөд нэг нь төрсөн нутаг Мардин руугаа, нөгөө нь Станбулд үлдэв. 

Нэг өдөр Станбулд үлдсэн найз нь Мардин дахь найзындаа айлчилж очихдоо нэгэн охиныг харж гэнэ. Тэгээд найзаасаа асуухад хөрш айлын охин гэж хэлжээ. Станбулын найз нь буцахаар болов. Мардин дахь найз нь тэр хоёрыг танилцуулж, эцэст  нь Станбулын найз нь тэр охинтой гэрлэжээ.

Хэсэг хугацаа өнгөрсний дараа Мардин дахь найзынх нь ажил төрөл бүтэлгүйтэж эхлэв. Автобусанд суугаад ажил сайн байгаа найз дээр очих ганц арга олжээ. Нарийн бичигт нь нэрээ хэлээд ороход бэлдэж гэнэ. Гэтэл нарийн бичиг нь түүнийг оруулсангүй. Учир нь дарга нь тийм хүн танихгүй гэж хэлүүлжээ. Найзынхаа гаргасан хуншгүй занд гомдох уу, эсвэл мөнгөгүйдээ гутрах уу, яахаа мэдэхгүй алхаж явлаа.

Гэтэл замд нь нэгэн хөгшин түүнтэй тааралдаж, яагаад ийм байдалтай явааг нь асууж гэнэ. Эхэндээ нэг их юм ярьсангүй. Сүүлдээ болсон явдлаа бүгдийг нь ярилаа. Нөгөө хөгшин хүүд ингэж хэлэв.

"Би хөгширсөн хүн. Одоо надад өв хөрөнгөө өвлүүлж үлдээх хэн ч байхгүй. Чамд хэрэгтэй байгаа мөнгийг би өгье. Гэхдээ зээлэхгүй, харин хүүдээ өгч байна гэсэн сэтгэлээр шүү. Угаасаа надад төрсөн хүү байхгүй."

Залуу эхэндээ татгалзсан боловч аргагүйн эрхэнд зөвшөөрчээ. Нутагтаа эргэж ирээд, ажлаа цэгцлэн хотынхоо баячуудын нэг болж чадлаа. Нэг удаа Станбулд ажлаар очихдоо нөгөө найзтайгаа таарч гэнэ. Хэдийг уулзмааргүй байсан боловч яах ч аргагүй нүүр тулжээ. Тэгээд тэдний хооронд ийм яриа өрнөв.
-Тэр өдөр их хэцүү байдалтай байхдаа чамтай уулзахаар ирсэн. Харин чи намайг хүлээж аваагүй.
-Тэр өдөр гарч явахдаа нэг хөгшинтэй таарсан уу?
-Тийм, чи яаж мэдсэн юм бэ?
-Тэр хүн аав минь байсан юм. Чамайг ирснийг сонсоод яахаа бодсон юм. Хэрвээ би чамд мөнгө зээлдүүлсэн бол чи насан туршдаа надаас халгаж явах байсан. Ингэхийг хүсээгүй учраас чиний араас аавыгаа явуулсан юм. Аавын минь өгсөн мөнгө миний чамд өгсөн мөнгө байсан шүү.
Мардин дахь найз нь хэсэг чимээгүй сууснаа,
-Чиний эхнэр байна аа?
-За?
-Тэр миний сүйт бүсгүй байсан юм ш дээ гэв.
READ MORE - Хоёр найз

Friday, July 30, 2010

Лууван, өндөг, кофе

Аав охин хоёр ярилцаж байлаа. Охин нь аавдаа амьдрал нь бэрхшээлээр дүүрэн байгааг, өөрт нь хүнд хэцүү зүйл их тулгардгийг, ийм асуудлыг хэрхэн даван туулахаа мэдэхгүй байгаагаа ярьжээ.
Үүнийг сонсоод аав "Аав нь чамд нэг юм үзүүлье" гэж хэлээд охиноо дагуулан гал зуухны өрөөнд оров. Охины аав алдартай тогооч байжээ. Адилхан гурван саванд ижил хэмжээтэй ус хийж, зуухан дээр тавив. Эхний савтай усанд лууван, дараагийн савтай усанд өндөг, сүүлийн савтай усанд кофе хийж, бүгдийг нь 20 минут буцалгаад гаргав. Дараа нь ширээн дээр хоёр таваг, нэг аяга гаргаж тавиад, тавагнуудад өндөг, лууванг, аяганд кофе хийв.
-За, охин минь, эд нар юу вэ?
-Лууван, өндөг, кофе байна.
-Тэгвэл ямархуу болцтой байгааг нь хэл дээ.
Охин лууванг сэрээгээр хатгаж үзэхэд нэлээн зөөлөрсөн, өндгийг хальслахад хэтэрхий их болж хатуурсан, харин кофег амталж үзэхэд сайхан амттай болсон байв.
-Аав аа, та яагаад үүнийг надад үзүүлсэн юм бэ?
-Охин минь, бүгдийг нь нэг ижил хэмжээтэй усанд хийж, гал дээр адилхан буцалгаж, адил хугацаанд чанахад бүгд өөр өөр болсон байна. Лууван эхэндээ хатуу байсан ч чанасны дараа зөөлөрсөн. Өндөг шингэн байсан ч чанасны дараа хэтэрхий хатуу болсон. Харин нэг атга гашуун кофе бүр сайхан амттай болж, буцалж байхдаа ч сайхан үнэртэж байсан. Охин минь чи эдгээрийн аль нь вэ? Бэрхшээлтэй тулгарахаараа яадаг вэ? Лууван уу, өндөр үү, кофе юу?

Уншигч та аль нь вэ?
READ MORE - Лууван, өндөг, кофе

Thursday, July 29, 2010

Хайрын захиа

Расим хичээлээсээ таран гэртээ ирээд өөрт нь хаягласан захиа байхыг олж харав. Дотор нь гоё зурагтай цаасан дээр ингэж бичсэн байв.
"Хүндэт Расим, таныг нууцхан хайрладаг охин энэ захиаг бичиж байна. Юуны түрүүнд би хөөрхөн охин гэдгээ ам бардам хэлэх байна. Энэ хорвоо дээр танаар хайрлуулах, таны гэргий болох нь миний хувьд чин хүсэл минь билээ. Гэвч та бид хоёрын нас бага учир хэдэн жил хүлээх нь зөв гэж бодож байна. Одоохондоо танд өөрийгөө нууц хэвээр үлдээсэн нь дээр байх. Та хариугаа энэ хаягаар баталгаатай сайн дугтуйлж явуулаарай. Аав маань их хатуу хүн учир намайг тэр болгон гэрээс гарахыг зөвшөөрдөггүй. Одооноос өөрийгөө таны сүйт бүсгүй гэж бодож болох уу? Би гэртээ их уйддаг юм. Танаас хариу захиа авахыг их хүсч байна."

16 настай Расимд бусад сурагчдын адил хүнийг хайрлах, хайрлуулах хүсэл байсан нь мэдээж. Тэр захиаг уншаад сэтгэлд нь нэг оч үсрэх шиг л болов. Тэгээд тэр нэгэн үл таних охинд ухаанаа алдтал дурлажээ. Тэр орой кино үзэхээр гарах гэж байснаа болиод өрөөндөө орон охинд хариу болгон уртаас урт гэгч нь захиа бичив. Захиагаа шуудангийн хайрцагт хийчихээд алхаж байхдаа өөрийгөө 10 насаар том болсон мэт санаж байлаа.

Өөрийгөө Бедиа гэх тэр охин Расимын захианд маш нямбай нь аргагүй хариу бичнэ. Хэрэв Расим захиагаа ганц хоёр хоногоор хоцроовол охин дэлбэрэх шахам бухимддаг байжээ. Тэгээд захиандаа "Танд ямар их хайртайг минь, бас таны захиаг уншаад ямар их баяр хөөр болдгийг минь мэдсээр байж хөөрхий намайг юунд ингэтэл удаан хүлээлгэнэ вэ? Тэгээд бас захиагаа их богинохон, товч бичих юм. Нэг зүйл хүсэхэд захиагаа арай гаргацтай бичээрэй" гэсэн байв.

Расим түүнд тоогдохын тулд хэдэн цаг суун ноороглон байж роман шиг урт захиа бичдэг болов. Бедиа их хөгжилтэй охин байлаа. Заримдаа захиандаа ийм зүйл асуудаг байв.
"Хоёулаа гэрлээд бал сараа Италид тэмдэглэх үү? эсвэл Швед явах уу? Энэ хоёр улс ямар вэ? Ард түмэн нь юу эрхэлдэг бол? Тийшээ явахад ямар ямар улсаар дайран өнгөрдөг бол? Чи .............-ийн .................. зохиолыг уншсан уу? Чи ямар орноор аялах дуртайгаа бас бичээрэй."

Хүү сүйт бүсгүйдээ гологдохгүй тулд газар зүй болон уран зохиолын ном эргүүлж, түүнийхээ мэдэхийг хүссэн асуултуудад хариу олох гэж бүтэн өдөржингөө суудаг болов. Бедиа нэг захиандаа гомдсон тухайгаа бичжээ.
"Тантай уулзахаар шийдээд сургуулиасаа гарч ирэхийг чинь хүлээж байлаа. Гэвч таныг хараад миний сүйт залуу гэхээс их санаа зовсон. Хувцас, гутал чинь шавар болчихсон байсан. Жаахан хүүхэд шиг ноцолдсон юм уу? Тэр байдлыг чинь хараад таныг ичээхгүйн тулд уулзалгүй буцсан."

Расим захиаг уншаад ихэд ичив. Тэр өдрөөс эхлэн Расим хувцаслаландаа ихэд анхааран цэвэрхэн хувцасладаг болжээ. Бедиа бас нэг захиандаа Расимыг хичээлээ тараад шууд харихгүй орой болтол тэнэлээ гэж гомдоллов. Өдөржингөө Расимыг бодоод гэртээ байж байхад, өөр охидын араас гүйгээд байдаг юм уу? гэсэн байв.

Расим энэ хорвоо дээр Бедиагаас өөр хэнийг ч хайрлахгүй гэдгээ бичин, гудамжаар дахин хэсэхээ больж, тааралдсан охид руу шохоорхсон харцаар ч харахаа больжээ.

Нэгэн орой Расимын ээж аавд нь олж мэдсэн зүйлийнхээ тухай их л санаа зовсон байдалтай ингэж ярив.
"Хүү минь Бедиа гэдэг охиноос салахаа байжээ. Өнөөдөр өрөөг нь цэвэрлэж байгаад захиаг нь оллоо. Хүү минь биднийг орхиод явах нь ээ."

Харин аав нь ер санаа зовсон янзгүй, харин ч эсрэгээр ёжтой гэгч нь инээмсэглээд "Хонгор минь, битгий санаа зов. Расимд хайрын захиа бичдэг охин нь би байхгүй юу. Хүү сүүлийн үед их залхуу болоод байсан юм. Багш нь ч, чи бид хоёр ч, ер нь хэн ч Расимд алдаагүй, цэвэр бичихийг зааж дийлээгүй шүү дээ. Тэгээд бодож бодож эцэст нь энэ аргыг олсон юм. Расимын охинд бичиж байгаа захианы ачаар зөв бичиж сурч, энэ жил сургуулиа сайн төгсөнө гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Үнэнийг хэлэхэд би зөв сайхан бичихийг чамд захиа бичдэг байхдаа л сурсан юм шүү дээ" гэв.
READ MORE - Хайрын захиа

Хүний үнэ цэнэ

Нэгэн алдартай багш олон мянган хүн цугласан семинар дээр халааснаасаа 100 долларын дэвсгэрт гаргаж ирээд ингэж хэлжээ.
"Энэ мөнгийг авахыг хүсч байгаа хүн гараа өргөхгүй юу?" Тэнд байсан ихэнх хүмүүс гараа өргөв. 
"Та нарын дундаас нэг л хүнд энэ мөнгийг өгье гэж бодож байна. Гэхдээ эхлээд миний гар руу анхаарлаа хандуулаарай" гэж хэлээд нөгөө 100 долларын дэвсгэртийг базаж орхив.
"Одоо ч гэсэн энэ мөнгийг авмаар байна уу?" гэхэд багшийн хийсэн зүйлийг хараад гайхсан мөртлөө хүмүүс дахин гараа өргөлөө. Багш энэ удаад нөгөө 100 доллараа шалан дээр хаяж, улан дороо дэвслэн, муухай болгожээ. Үрчийж хорчийсон, халтар 100 долларын дэвсгэртийг бариад "Одоо ч гэсэн энэ мөнгийг авахыг хүсч байна уу?" гэж асуухад ахиад дийлэнх нь гараа өргөсөн байна. Энэ үед багш тэдэнд хандан ингэж хэлжээ.
"Би энэ 100 долларыг улан дороо хичнээн дэвсэлж, базаж, муухай болголоо ч мөнгөний үнэ цэнэ буурахгүй хэвээр байх болно. 100 долларын дэвсгэрт, 100 долларын үнэ цэнэ яг хэвээрээ гэсэн үг юм. Та нар ч гэсэн ялгаагүй амьдралдаа олон удаа унаж, гишгүүлж, муухай болж байсан байж болох юм. Бүтэлгүйтэж, цөхрөхөөрөө ихэнх хүмүүс өөрийгөө дүгнэх гэдэг. Гэвч нэг зүйлийг санах хэрэгтэй. Миний гутлын уланд гишгүүлж, муухай болсон ч өөрийнхөө үнэ цэнийг алдаагүй энэ дэвсгэрттэй адил магадгүй та бүтэлгүйтсэн ч үнэ цэнээ хадгалсаар байх болно."
READ MORE - Хүний үнэ цэнэ

Sunday, July 25, 2010

Арван мянган төгрөгний жаргал

Ядуу амьдралтай нэгэн залуу эхнэртээ арван мянган төгрөг өгчээ. "Сүүлийн үед чи минь жаахан ядруу харагдаад байна. Маргааш ганцаараа нэг сайхан хоол аваад идчих."

Харин эхнэр нь ганцаараа хоолонд орж зүрхэлсэнгүй. Хормогчныхоо халааснаас нөгөө мөнгөө гарган, гадагш гарах гэж байгаа аавдаа өгчээ. "Аав аа, танд байнга мөнгө өгч чадахгүй байгааг минь уучлаарай. Бага мөнгө ч гэсэн та найзтайгаа өдрийн хоолонд ороорой."

Хадам аав нь ихэд баярласан ч өнөө маргаашаа яая гэж байгаа хэцүү амьдралтай бэрээ өрөвдөөд өгсөн мөнгийг нь хэрэглэлгүй хадгалж, найзууддаа бэрээ жаал магтжээ.

Хэдэн өдрийн дараа цагаан сар болж, ач охин нь өвөөтэйгөө золгов. Өвөө хэд хоногийн өмнө бэрийнхээ өгсөн мөнгийг ачдаа бэлэглэсэн байна. Охин тэр бэлгээ ээждээ өгч, "Ээж ээ, та энэ мөнгийг сайн хадгалж байгаад намайг сургуульд орохоор гоё цүнх авч өгөөрэй" гэжээ.

Арван мянгыг авсан эмэгтэйд нөхөр нь санагдлаа. Хэлэхгүй байгаа ч сүүлийн үед ядрангуй байсан нь санагдаж, нөхрийнхөө костюмны халаасанд охиныхоо хадгалуулсан мөнгийг "Миний хань, энэ мөнгөөр амттай хоол авч идээрэй" гэж бичсэн бяцхан зурвасны хамт хийжээ.
READ MORE - Арван мянган төгрөгний жаргал

Thursday, July 22, 2010

Харахын тулд заавал нүдтэй байх албагүй

Тэрээр энэ гацаанд анх удаа ирж байгаа тул хаашаа явахаа мэдэхгүй ийшээ тийшээ харан зогсож байв. Тэгээд замын хажууд тавьсан машины арын суудалд ганцаараа сууж буй жаалхүүгээс:
-Ах нь энэ гацаанд анх удаа ирж байгаа юм. Цэцэрлэгийн хажууханд талхны газар байгаа гэж хүмүүс хэлсэн юм. Хүү машины цонхыг онгойлгон:
-Би ч гэсэн эндхийх биш л дээ. Гэхдээ та баруун тийш явах хэрэгтэй юм шиг байна гэж хэлэхэд нөгөө хүн гайхан, хүүгээс яаж мэдсэнийг нь асуухад хүү инээмсэглэн:
-Далдуу модны анхилуун үнэр танд үнэртэхгүй байна гэж үү? Бас шувуудын жиргээ тэр зүгээс сонсогдож байна гэв.
-Тийм л дээ, гэхдээ тэр анхилуун үнэр, шувуудын жиргээ цэцэрлэгээс биш, зүгээр тэр хавьд ургасан ганц модноос үнэртэж байж болно шүү дээ.
-Ганц модноос ингэж үнэртэхгүй. Түүгээр зогсохгүй замбага цэцэг хүртэл үнэртэж байна. Сайн үнэрлэвэл тэр зүгээс шинэхэн талхны үнэр хүртэл гарч байна.

Нөгөө хүн нүдээ анин сайтар үнэрлэсэнд үнэхээр хүүгийн хэлснээр шинэхэн талхны үнэр үнэртэв. Тэгээд хүүд талархсанаа илэрхийлж мөнгөн дэвсгэрт өгөхөөр гараа сунгахдаа жаалхүүг сохор болохыг анзаарчээ. Нөгөө хүний дуу гэнэт сул болоход хүү өөрийг нь сохор гэдгийг нөгөө хүн анзаарсныг мэдээд нүдээ нуун цаашаа хараад:
-Би гурван жилийн өмнө осолд орсон юм. Дахин харахыг ямар их хүсдэг гээч. Харин таны нүд эрүүл, та бүхнийг хардаг байх тийм үү? 
-Харин ээ, одоо хардаг эсэхтээ итгэлгүй болчихлоо. Харин чамайг надаас илүү сайн хардаг гэдэгт л итгэлтэй байна гэжээ.
READ MORE - Харахын тулд заавал нүдтэй байх албагүй

Өөрийнхөө байшинг барь

Хөгшин барилгачны тэтгэвэртээ гарах цаг нь болжээ. Тэрээр гэр бүлийнхэнтэйгээ илүү их цагийг өнгөрүүлмээр байгаа талаар даргадаа хэлэв. Дарга нь сайн барилгачнаа явуулах дургүй байлаа. Тэгээд түүнээс нэг байр барьж өгөөд явахыг хүсч гэнэ. Барилгачин зөвшөөрч, ажилдаа оров. Гэвч хийж байгаа ажилдаа сэтгэлээсээ хандахгүй байгаа нь илт харагдаж байлаа. Эхнээсээ л энэ ажлаа ингэж тэгж байгаад дуусгая гэсэн янзтай чанаргүй материал хэрэглэж байв. Өөрийнхөө зүрх сэтгэлийг зориулж байсан ажлаа иймэрхүү байдлаар дуусгах юу нь сайхан байхав дээ.
Байр баригдаж дуусахад дарга нь шалгахаар ирж гэнэ. Тэгээд байрны түлхүүрийг барилгачинд өгч,
-"Энэ бол чиний байр, чамд өгч байгаа бэлэг" гэж хэлэв.
Барилгачинд үнэхээр шоконд оржээ.
Ямар ичмээр хэрэг вэ? Барьсан байр нь өөрийнх нь болох байсныг мэдсэн ч болоосой. Тэгсэн бол ингэж барих байсан гэж үү?
Бид ч гэсэн үүнтэй адил өдөр бүр өөрсдийнхөө амьдралыг босгож байдаг. Бид ихэвчлэн өөрийнхөө чадах бүхнээ зориулдаггүй. Тэгээд дараа нь өөрийнхөө барьсан гэрт амьдрах болсноо мэдээд шоконд ордог. Хэрвээ боломж байвал илүү сайн хийх байсан юм гэдэг.
Гэвч цаг хугацааг эргүүлж чадах биш дээ. Та бол барилгачин юм. Өдөр бүр нэг хадаас хадаж, нэг банз тавьж, эсвэл нэг хана босгоно. "Амьдрал бол таны бүтээл" гэж нэгэн суут ухаантан хэлсэн байдаг. Өнөөдөр таны хийсэн сонголт, гаргасан шийдвэр маргааш амьдрах гэрийг чинь барьж байдаг. Тиймээс барилгаа ухаалаг барьцгаая!
READ MORE - Өөрийнхөө байшинг барь

Хаяггүй захидал





Хайрт эцэг эх хоёр минь,


Бүх бодол, сэтгэл санаагаа илэрхийлж чаддаг байсан бол үүнийг л та нартаа хэлэх байсан. Би байнга өсч, өөрчлөгдөж байна. Та нарын хүүхэд та нараас өөр хувь хүн болж өсч байна. Намайг таньж ойлгохыг хичээ. Би аливаа зүйлийг өөрөө туршиж байж сурна. Та нар минийхээр байх гэж зовох байх л даа. Тоглоом, найз нөхөд, хийж байгаа зүйл дээр минь аль болох чөлөөтэй байлга. Намайг хаана ч үргэлж бүү хамгаалж, халамжлаач. Би том болохыг хичнээн их хүсэвч заримдаа өөрийн эрхгүй хүүхэд шиг зан гаргадаг. Үүнийг маань бүү тоо. Намайг бүү эрхлүүл. Тэгвэл үргэлж хүүхэд хэвээрээ байхыг хүсэх болно. Хүссэн бүхнээ авч чадахгүйгээ мэдэж байна. Гэвч та нарыг аваад өгөхөөр авахгүй байж чадахгүй юм. Надад чадах, чадахгүй амлалт бүү өг. Амлалтаа биелүүлэхгүй болохоор чинь итгэл алдрах юм. Надад яг таг шийдвэртэй хандахаасаа бүү ай. Замаас гарахыг минь харвал хязгаарла. Та нарын тавьсан дэг журам, хоригийг чинь бүгдийг нь таалдаг гэж хэлэхгүй. Гэхдээ ерөөсөө хорихгүй байвал юу хийхээ мэдэхээ байх юм. Үг ба үйл чинь тохирохгүй байхаар эргэлзэж, тээнэгэлзэх юм. Бас энэ байдлыг чинь ашиглахгүй байж чадахгүй юм. Зөвлөмж сургаалаас чинь илүү зан авир чинь нөлөөлдгийг бүү мартаарай. Намайг хүмүүжүүлэхэд хааяа хааяа алдаа хийж болно. Үүнийг чинь би мартана. Харин та хоёрын бие биедээ өгөх хайр хүндэтгэл багасахыг харахаар миний сэтгэл шархалж, үргэлж бухимдмаар болдог. Битгий их орилж хашхираач. Чанга дуугаар хэлсэн зүйлсийг чинь тэр болгон сонсдоггүй. Зөөлөн, тодорхой ярьсан зүйл чинь толгойнд амархан тогтдог. "Би чиний насан дээр..." гэж хэлэх үгийг чинь нэг чихээрээ оруулж, нөгөө чихээрээ гаргана.
Жижигхэн алдааг минь том хэрэг мэт бүү үз. Надад алдах боломж олго. Намайг айлгаж сүрдүүлэн бурууг минь хүлээн зөвшөөрүүлж, томоотой байлгах гэж бүү хичээ. Буруу занг минь засч, залруул. Шийтгэхээсээ өмнө намайг сонс. Миний буруу байвал шийтгүүлэлгүй яахав. Би суръя, мэдье гэсэндээ л асуудаг. Товч тодорхой тайлбарлаж өгвөл би сайн ойлгоно. 

Миний хэрээс хэтэрсэн юмыг надаас бүү шаардаарай. Харин хийж чадах зүйлийг минь хүлээ. Надад итгэдэг гэдгээ харуул. Намайг дэмжиж, үгүй юм аа гэхэд чармайлтыг минь сайшаагаарай. Намайг бусадтай бүү харьцуул, яагаад гэвэл өөртөө итгэлгүй болгоход хүргэнэ. Наснаас минь илү буурь суурь битгий хүсээч. Бүх дэг журмыг нэгэн зэрэг заах гэж бүү оролд, надад цаг хугацаа хэрэгтэй. Зуун хувь шударга хандаагүйг минь харвал бүү гайх. Намайг эвгүй байдалд бүү оруул, би худлаа ярихаас өөр аргагүйд хүрнэ. Та нарыг бухимдуулсан ч гэсэн тайван байдлаа бүү алдаарай. Уурлахыг чинь хүлээн зөвшөөрнө, гэхдээ намайг бүү доош нь хий. Ялангуяа бусдын дэргэд нэр төрийг минь бүү гутаа. Би ч бас та нарыг бусдын дэргэд эвгүй байдалд оруулж болно гэдгийг бүү март. Намайг буруутгасан байвал тайлбарлахаасаа бүү санаа зов. Надаас уучлалт гуйлаа гээд та нарыг хайрлах миний хайр багасахгүй. Харин ч намайг та нарт улам ойртуулах болно.


Уг нь би бол та нарыг байгаагаас чинь илүү сайн харж байна. Өөрсдийгөө алдаа гаргадаггүй, төгс юм шиг харагдуулах гэж бүү хичээ. Алдахыг чинь харахаар харамсах юм.


Заримдаа та нарыг гомдоож, бүр гутрахад хүргэдгээ мэдэж байна. Надад өгсөн зүйл чинь надаас хүссэн зүйлээс чинь илүү байдаггүйг мэдэж байна.


Дээр дурдсан хүсэлтүүд маань их санагдаж байвал заримыг нь хасч болно. Харин намайг байгаагаар минь хайрлах сэтгэл тань бүү ганхах болтугай.


Та нар надаас "Үлгэр жишээч хүүхэд" болохыг хүсэхгүй биз дээ, би ч гэсэн та нараас өөгүй эцэг эх болохыг хүсэхгүй. Зөөлөн сэтгэлтэй, намайг ойлгож чаддаг байхад л болоо.


Та хоёрын хүүхэд болж төрөх нь миний сонголт биш байсан ч хэрвээ сонголт хийх эрхтэй байсан бол, та хоёроос өөр хүний хүүхэд болохыг хүсэхгүй байх байсан.


Хайрт хүүхдээс чинь
READ MORE - Хаяггүй захидал

Monday, July 12, 2010

Хэн нь баян бэ?




Нэгэн баян хүн хүүгээ дагуулан хөдөө явжээ. Тэрээр хүмүүсийн ядуу тарчиг, хомс амьдралыг хүүдээ харуулах зорилготой явсан нь энэ ажээ. Тэгээд үнэхээр ядуу нэг айлд хонов. Хот уруу буцаад явж байхдаа аав нь хүүгээсээ:
-За тэгээд замд явах таалагдав уу? гэж асуухад хүү нь
-Тийм ээ, маш их таалагдлаа гэж хариулав.
-Ядуу амьдрах ямар байдгийг хараа биз дээ?
-Тийм ээ.
-Тэгвэл чи энэ бүхнээм ямар сургамж авав даа?
-Манайх гэртээ ганц нохойтой, харин тэднийх 4 нохойтой. Манайх дөнгөж цэцэрлэгийн талыг эзэлсэн усан сантай бол тэднийх хэдэн зуун киллометр үргэлжилсэн гол горхитой. Манай цэцэрлэгт чийдэн байхад тэднийд тэнгэрийн од нь харагддаг. Манай гэрийн хамгийн том тагт урт цэцэрлэг хүртэл байхад тэднийх тэнгэрийн хаяа хүрдэг.
Жаалхүүг ярьж байхад эцэг нь гайхсандаа ганц ч үг дуугарч чадсангүй.
Эцэст нь хүү "Ямар ядуу амьдарч байгааг минь харуулж өгсөнд баярлалаа аав аа" гэв.
READ MORE - Хэн нь баян бэ?

Урьдаас дүгнэлт гаргах нь

Доктор Паул Рускин оюутнууддаа хөгшрөлтийн талаар ярьж байжээ. Тэгээд үргэлжлүүлэн нэг зүйл ярьж өгөв.
"Ийм нэг хүн байна. Ярьж чаддаггүй, хүний хэлснийг ч ойлгодоггүй. Заримдаа хэдэн цагийн турш утга учиргүй олон дуу авиа гаргана. Өдөр, орой болж байгааг ч мэдэрдэггүй, хэн нэгнийг ялгаж салгаж таньдаггүй.
Гэхдээ яагаад ч юм бүү мэд нэрийг нь дуудсан зүг рүү хардаг. Би сүүлийн зургаан сарын турш тэр хүнийг асарч байна. Тэр бие даах ямар ч чадваргүй. Түүний дэргэд үргэлж хэн нэгэн байж асрах хэрэгтэй. 
Өөрөө усанд орж, хоолоо идэж чадахгүй учраас байнгын асрагчтай байдаг. Мөн шүдгүй учраас бүх хоолыг нь нухаж өгөхөөс өөр аргагүй. Үргэлж шүлсээ гойжуулдаг учраас энгэрээ бохиртуулж байдаг. Тиймээс энгэрт нь даавуу зүүж, үргэлж сольж байх хэрэгтэй.
Бас явж чадахгүй. Нойр нь тогтмол биш, хүссэн үедээ сэрж, унтдаг. Тэр үед нь хэн нэгэн мөн л хажууд нь байх хэрэгтэй. Шөнө дунд гэнэт орилж хашхиран хүмүүсийг сэрээдэг. Уг нь ихэнхдээ эгдүүтэй хөөрхөн байдаг ч заримдаа ямар ч учир шалтгаангүйгээр уурлаж бухимддаг. Хэн нэгэн түүнийг аргадаж тайтгаруулахгүй л бол орилсоор л байна."
Доктор Паул Рускин ярьж дуусаад оюутнуудаасаа ийм хүнийг сайн дураараа асрах хүн байгаа эсэхийг асуув.
Оюутнууд бүгдээрээ чадахгүй гэдгээ хэлэв. Харин доктор Паул Рускин ийм нэгэн хүнийг өөрөө сайн дураараа асардаг бөгөөд тун сэтгэл хангалуун байгаагаа тэдэнд хэлжээ. Мөн та нарт ч гэсэн ийм ажил хийх хэрэг гарна гэж зөвлөв. Ингэж хэлэхэд оуютнууд маш их гайхаж байлаа. 
Доктор Паул Рускин тэр хүнийхээ зургийг оюутнууддаа үзүүлэв. Зурган дээр түүний зургаан сартай охин нь байлаа.
Доктор Паул Рускин Америкийн Анагаахын Холбооны сэтгүүлд гаргасан нийтлэлдээ хүн хүнээ сайн сонсдоггүйгээс, мөн урьдаас дүгнэлт гаргах нь асар том буруу ойлголтын үндэс болдог хэмээн дурджээ.




READ MORE - Урьдаас дүгнэлт гаргах нь

Saturday, July 3, 2010

Хулс мод


Хулс мод ургуулах нь тууштай байдлын тод жишээ юм.
Хятад хүмүүс хулс модыг тарихдаа эхлээд үрийг газарт суулган усалж, борддог. Эхний жил үрд ямар ч өөрчлөлт гарахгүй. Үрийг дахин усалж, бордоно. Хоёр дахь жилдээ ч хөрсөн дээр ил нахиалж, гөлөглөхгүй. Гурав, дөрөв дэх жил нь урд жилүүдийн адил мөн усалж, бордсоор байхад зөрүүд хулс нахиалдаггүй.
Хятад хүмүүс тав дахь жилдээ тэвчээртэйгээр түүнийг усалж, бордсоор байх бөгөөд тав дахь жилийн сүүлээр хулс мод арай гэж нэг соёолж, зургаан долоо хоногийн богинохон хугацаанд ойролцоогоор 27 метр өндөр болдог. "Хулс мод зургаан долоо хоногийн дотор ургав уу, эсвэл таван жилийн дотор 27 метр өндөр болсон уу?" гэсэн асуулт хүмүүсийн толгойд хамгийн түрүүнд орж ирдэг.
Мэдээж таван жилийн хугацаанд ургасан. Маш их тэвчээр гарган, цөхрөлтгүй хүлээж, таван жилийн турш усалж, бордоогүй байсан бол хулс ургах нь бүү хэл нахиалах ч үгүй байх байсан.
Амжилтын зарчим бол маш энгийн. Хэсэг хугацаанд хөдөлмөрлөж, хэсэг хугацаанд тэвчээртэй хүлээх хэрэгтэй. Үргэлж итгэлтэй байж, хэзээ ч бүү бууж өг.
READ MORE - Хулс мод

Хүүхдийн цагаахан сэтгэл

Тэр өдөр цаг агаар их муухай байлаа. Цахилгаан цахилж, бороо хувингаар цутгах мэт орж байв. Бяцхан охин өглөө ээжийгээ дуудахад нойрноосоо сэрэн, өглөөнийхөө цайг уугаад бусад өглөөний адил сургууль руугаа алхахаар гарлаа.
Цахилгаан хүчтэй цахилж, нүргэлсэн дуу чимээ гарахад охины эх гэнэт сандран "Охин минь замдаа явж байгаад айх вий дээ" гэж бодон машиндаа сандмэнд яаран суугаад охиныхоо араас гарав. Удалгүй замаар явж байгаа охиноо олж харлаа. Охин ойрхон ойрхон алхлан явж байв. Харин цахилгаан цахихад дороо зогсоод тэнгэр өөд харан инээмсэглэв. Ээж нь үүнийг хараад сайн ойлгосонгүй, ихэд гайхан машинтайгаа дөхөж очин "Үр минь, энэ аймар бороонд ганцаараа явахдаа айсангүй юу? Цахилгаан цахихад яагаад тэнгэр өөд хараад байгаагаа ээждээ хэлээч" гэв. Тэгэхэд охин "Инээмсэглэсэн юм аа. Яагаад гэвэл Бурхан миний зургийг дээрээс авч байна" гэжээ.
READ MORE - Хүүхдийн цагаахан сэтгэл