Tuesday, June 15, 2010

Хүн чанар

Сурагчдын чимээ шуугиан дарагдаагүй шахам байхад ангид ширүүн харцтай багш хаалга онгойлгон орж ирлээ. Сурагчид хичээлдээ оров. Нөгөө багш шохой аван самбар дээр томоос том "1"-ийн тоо бичээд:
"Энэ бол хүн чанар юм. Хүнд байх ёстой хамгийн эрхэм зүйл" гэв.
Тэгээд ард нь "0" нэмж бичээд:
"Энэ бол амжилт юм. Жинхэнэ хүн чанар л амжилтыг бий болгож чадна."
Дахин нэг "0" нэмж бичээд:
"Энэ бол туршлага. 10 байсныг 100 болгоно."
"0"-үүд цааш үргэлжилсээр ...
Чадвар, сахилга бат, хайр ...
Нэмж бичсэн "0" бүр хүн чанарыг улам баяжуулсаар байгааг багш зааж байлаа. Тэгснээ гэнэт самбарын алчуур аван хамгийн эхэнд байсан "1"-ийн тоог арилгаж орхив. Харин самбар дээр маш олон "0" үлджээ. Багш эцэст нь:
"Хүн чанар байхгүй бол бусад нь ямар ч үнэ цэнэгүй." гэлээ.
Сурагчид нам гүм болж, багшийнхаа хэлснийг бодсоор...


READ MORE - Хүн чанар

Thursday, June 10, 2010

Зөгийн бал

Нэг хүний хүүд нь зөгийн бал таардаггүй юмсанжээ. Эмч хүүг зөгийн бал идэж болохгүй гэж хорьсон боловч аав нь хүүгээ хорьж дийлэхгүй байлаа. Хүү зөгийн баланд үнэхээр дуртай учраас аавынхаа үгийг огт тоохгүй байв. Аргаа барсан аав нь тухайн үедээ хамгийн эрдэм мэдлэгтэй гэгдэж байсан хүн дээр очиж учир байдлаа хэлжээ. Нөгөө хүн нь түүнийг сайтар сонсож, ойлгоод "Хүүгээ дөч хоногийн дараа дагуулаад хүрээд ир" гэжээ. Дөч хоногийн дараа хүүгээ дагуулж ирэхэд эрдэмтэн хүн хүүд "Хүү минь, зөгийн бал чамд хортой. Үүнээс хойш зөгийн бал битгий идээрэй. За юу" гэж хэлж гэнэ. Хүү тэр өдрөөс хойш нэг ч удаа амандаа зөгийн бал хүргэсэнгүй. Гайхсан аав эрдэмт хүнээс "Их багш минь, тэртэй тэргүй таныг ганц үг хэлэхэд л хүү минь үгэнд чинь орох байсан юм бол та яагаад дөч хоног хүлээсэн юм бэ?" гэж асуув.

Эрдэмт хүний хариулт тун сургамжтай байлаа. "Чамайг хүүг авчирдаг өдөр би зөгийн бал идсэн байсан. Судсаар минь зөгийн бал гүйж байхад би хүүд "Зөгийн бал идэж болохгүй гэж хэлбэл ямар ч нөлөө үзүүлэхгүй. Харин тэр өдрөөс хойш би дөч хоногийн турш зөгийн бал огт идэхгүй байж байгаад хэлсэн учраас нөлөөлж байгаа юм" гэжээ.
READ MORE - Зөгийн бал

Tuesday, June 8, 2010

Тэнэг үү эсвэл ухаалаг уу?

Австралийн нэг долларын зоосон мөнгө нь хоёр долларын зоосон мөнгөнөөсөө том юм байна. Үүнийг хүүхдүүд хоорондоо ихэд гайхан ярилцдаг байжээ. Нэг өдөр хүүхдүүд жаахан ухаан муутай гэж боддог Жоноос "Том мөнгийг нь авах уу? Жижгийг нь авах уу?" гэж асуухад Жон "Том мөнгийг нь авъя" гээд нэг долларын зоосыг нь авчээ. Хүүхдүүд Жоныг хоёр долларын оронд нэг доллар авлаа гэж ихэд шоолж инээлдэв.

Дараа нь өөр нэг хүүхэд мөн ижил зүйл асуухад Жон бахь байдгаараа л нэг долларын том мөнгийг авчээ. Хүүхдүүд Жоны тэнэг сонголтыг харж инээлдэхийн тулд бүтэн жилийн турш ингэв. Нэг өдөр Жоны дотны хүн нь түүнд "Чи чинь тэнэг юм уу? Хүн болгон чиний энэ тэнэг байдлыг харж инээлдэх гэж албаар асууж байхад чи асуух тоолонд нь нэг долларыг нь авах юм" гэхэд Жон инээмсэглэн "Анх надаас асуухад нь би хоёр долларыг нь авсан бол бүтэн жилийн турш надаас хэн ч дахиж асуухгүй, бас би 1233 доллар цуглуулж чадахгүй байх байсан юм" гэж хариулж гэнэ.
READ MORE - Тэнэг үү эсвэл ухаалаг уу?

Monday, June 7, 2010

Аавууд ба охид



0 насандаа

Аав нь:
"Ямар хөөрхөн юм бэ? Одоо тэгээд энэ бяцхан амьтан минийх гэж үү? Нүд нь минийхтэй адилхан юм."

Охин нь:
"Надаас нүдээ салгахгүй байгаа энэ хүн миний аав бололтой."

Таван насандаа

Аав нь:
"Хонгорхон, хөөрхөн охин минь, аав нь охиндоо юу авч өгөх вэ?"

Охин нь:
"Би аавдаа л хамгийн их хайртай. Аав яагаад ээжтэй унтдаг байна аа? Үргэлж надтай л унтаж байгаасай. Бусдыг битгий хайрлаг."

Арван насандаа

Аав нь:
"Охин минь их дүрсгүй болж байна. Хэнийг ингэж дуурайдаг байна аа?"

Охин нь:
"Би аавдаа хайртай. Том болоод аав шигээ л хүнтэй гэрлэнэ. Аав энэ сар илүү мөнгө өгөх болов уу?"

Арван таван насандаа

Аав нь:
"Ямар ч хурдан том болдог юм бэ? Гэртээ ирэх цаг нь ч гэсэн оройтож эхэллээ. Энэ байдлаар түүнд минь муу зүйл тохиолдож болохоор байна. Тиймээс би түүнд арай өөр хандах хэрэгтэй байх."

Охин нь:
"Ааваас болж найз нартайгаа ч тайван уулзаж чадахгүй юм. Намайг цагдаад байгаа нь дургүйг минь хүргэж байна. Хэзээ нэг эрх чөлөөтэй болох юм бол?"

Хорин насандаа

Аав нь:
"Миний үгийг ердөө ч сонсохгүй юм. Өдөр ирэх тусам надаас холдож байна. Өөрөө мөнгө олж байгаа болохоор миний хэрэг үгүй болж байгаа бололтой. Бид ярилцалгүй хичнээн ч урт хугацаа өнгөрөв. Манайх руу үргэлж эрчүүд ярих юм. Охин минь гэрээсээ явах нь ээ?"

Охин нь:
"Хэлэх үг бүрд минь гомдоод, намайг ердөө ч ойлгохгүй юм. Өмсөж зүүхийг минь хүртэл хориглох юм. Гэрээсээ явж, өөрийн амьдралыг зохиох хэрэгтэй юм шиг байна. Үргэлж жаахан хүүхэд шиг харьцахаас нь залхаж байна."

Хорин таван насандаа

Аав нь:
"Нэг өдөр ийм юм болно гэдгийг мэдээд байсан юм. Харж байна уу, охин минь гэрлэж байна. Тэртээ тэргүй бидний харилцаа хуучин шигээ биш болсон байна. Одоо нөхөр гэж хүн бас гараад ирлээ. Охин минь намайг орхилоо."

Охин нь:
"Ийм өдөр хүртэл муухай царайлах ямар хэрэг байна аа. Нөхрийг минь хүлээн зөвшөөрч чадахгүй байгааг нь мэдэж байна. Түүний мөрөөдөж байсан хүргэн биш болохоор л тэр байх. Түүнтэй хамт амьдрах гэж байгаа биш дээ."

Гучин насандаа

Аав нь:
"Бид тун цөөн уулзах боллоо. Илүү их уулзаж байхад юу нь болохгүй гэж. Тэгээд ч зээ нараа их санаж байна. Ажил төрлөө зохицуулаад хүрээд ирэхгүй юм даа..."

Охин нь:
"Би аав ээжийгээ нэг их хайхрахгүй байгаа бололтой. Утсаар дуу нь их л сулхан сонсогдож байсан. Амралтын өдөр заавал очно."

Дөчин насандаа

Аав нь:
"Охинд минь миний санаа бодол нэг л таалагдахгүй байна. Түүний бодлоор би их хоцрогдсон бодолтой бололтой. Гэтэл бага байхад нь би түүнд байнга тусалдаг байсан. Мэдэхгүй, ойлгохгүй зүйлээ үргэлж надаас асуудаг байсан. Одоо бол таалагдахаа больжээ. Дахин хэзээ ч түүнтэй маргалдахгүй ээ."

Охин нь:
"Аав минь өдөр ирэх тусам хүүхэд шиг аашлах юм. Үргэлж л сэтгэлд нь юм таарахгүй юм. Сүүлийн үед эрүүл мэнд нь ч тийм сайн биш байгаа. Ямар нэгэн зүйл тохиолдох вий дээ. Тэртээ тэргүй хүссэн шиг нь сайн хүүхэд байж чадаагүй юм чинь."

Дөчин таван насандаа

Аав нь:
"Охин минь аз жаргалтай гэр бүлтэй болсон нь юун сайн хэрэг вэ? Бүхнийг өөрөө л хийж чадсан. Би охиноороо бахархаж байна."

Охин нь:
"Аавын төлөө сэтгэл зовох юм. Түүнийг алдана гэхээс айж байна. Эмээ ердөө ч уухгүй юм. Бурхан минь, түүнийг надаас бүү аваач."

Тавин насандаа

Аав нь:
"Охин минь, энэ хорвоод аз жаргалтай байгаарай."

Охин нь:
"Аав минь, таныгаа их санаж, үгүйлэх байх даа. Одоо хэнтэйгээ зөвлөж, хэн надад туслах юм бол? Юу ч болсон очсон газраа үргэлж жаргалтай байгаарай. Надтай үргэлж хамт байгаагаа надад мэдрүүлээрэй. Таньгүйгээр яаж амьдарна аа?"

Тавин таван насандаа

Охин нь:
"Таныг явсны дараа би илүү ихийг ойлгож байна. Таныгаа яах гэж зовоов доо? Хэрвээ та намайгаа сонсож байгаа бол охиноо уучлаарай. Тандаа их хайртай шүү охин чинь."
READ MORE - Аавууд ба охид

Жигнэмэгийн хулгайч

Онгоцны буудал дээр нэг эмэгтэй өөрийн хуваарьт хөлгийг хүлээн сууж байлаа. Онгоц нисэх хүртэл нэлээд урт хугацаа байсан тул онгоцны буудлын дэлгүүрээс нэг жигнэмэг, бас нэг ном худалдаж авав. Ингээд өөртөө нэг суудал олж авч суугаад номоо шимтэн уншингаа нэг гараа сунган жигнэмэгээ нэг нэгээр нь авч идэж байлаа. Хэдийгээр хамаг анхаарлаа номондоо төвлөрүүлсэн байсан хажууд нь ирж суусан нэг залуу өөрийнх нь жигнэмэгээс хээв нэг авч идээд байгааг анзаарахгүй байж чадсангүй.

Уур нь хүрсэн эмэгтэй "Хэрвээ би боловсон хүн биш байсан бол энэ залууг нэг сайн дэлсээд авахгүй юу!" гэж бодож байлаа. Эмэгтэйг жигнэмэг рүүгээ гараа явуулах тоолонд залуу ч гэсэн ичих ч үгүй гараа сунгаж байв. Тэр хоёр ийнхүү уралдаж идсээр ганц жигнэмэгтэй үлдэв. Бүсгүй, одоо энэ яах бол гэж бодож ч амжаагүй байтал нөгөө айхтар залуу гараа сунган үлдсэн ганц жигнэмэгийг аван дундуур нь хуваагаад талыг нь эмэгтэйд өгөв. Залуугийн энэ байдалд хүүхний уур маш их хүрсэн ч арай хийж биеэ барилаа.

Яг энэ үед эмэгтэйн явах чиглэлийн онгоц зорчигчдоо дуудан зарлаж эхэллээ. Эмэгтэй залуугаас салахын түүс болон баярлаж, хурдан гэгч нь цүнх номоо аваад босов. Бүсгүй "Жигнэмэгийн хулгайч" руу эргэж харсангүй. Ингээд онгоцондоо орж, сандал дээрээ тухлан суугаад цүнх рүүгээ гараа явуулснаа гэнэт дуу алдав. Учир нь онгоцны буудал дээрээс авсан жигнэмэг нь цүнхэнд нь байж байлаа. "Энэ чинь одоо юу вэ? Энэ минийх юм бол... Яана аа!" гэж өөрийн эрхгүй дуу алдав. Залуу жигнэмэгийг нь дураараа авч идсэн эмэгтэйд юу ч хэлэхгүйгээр барахгүй сүүлийн жигнэмэгээ хүртэл хуваажээ.

Уучлалт гуйхад хэтэрхий оройтсоныг ойлголоо. Хүний юмыг зөвшөөрөлгүй хээв нэг дураараа авч идсэн "Жигнэмэгийн хулгайч" нь өөрөө байв.
READ MORE - Жигнэмэгийн хулгайч

Хайр дуусахад...

Нэгэн голын эрэгт маш үзэсгэлэнтэй нэг бүсгүй, нөгөө эрэгт нь нэгэн сайхан залуу амьдардаг байжээ. Тэр хоёр бие биедээ хайртай болсон байлаа. Залуу орой болгон гол гатлан нөгөө эрэг дээр амьдардаг бүсгүй дээрээ очдог байв. Үүр цайхад залуу хайртай бүсгүйгээ үнсээд нөгөө эрэг рүүгээ буцдаг байв. Олон шөнийг ингэж өнгөрөөжээ. Харин нэгэн шөнө залуу бүсгүйтэйгээ уулзаад буцах болж, бүсгүйгээ үнсэхдээ сайтар ажиглан хараад:
-Чиний нэг нүд юм хардаггүй юм уу? гэв. Бүсгүй залууд хандан:
-Чи минь энэ хэвээрээ л байгаарай. Өнөөдөр гол битгий гатлаарай гэж гуйв. Харин залуу бүсгүйн үгэнд оролгүй гол гатлах гээд живж үхжээ. Учир нь энэ залуу ерөөсөө сэлж чаддаггүй байсан бөгөөд зөвхөн агуу хайрынхаа хүчээр голыг гаталж чаддаг байжээ. Харин хайр дуусахад...
READ MORE - Хайр дуусахад...

Friday, June 4, 2010

Бүү алд

Ус, гал, хүмүүжил гурав нөхөрлөжээ.
Зугаалж байхдаа бие биенээ сонирхож гэнэ.
Уснаас асуужээ.
"Чамайг алга болбол бид чамайг яаж олох вэ?"
Ус "Хаана хоржигноно, тэнд би байна" гэж гэнэ.
Галаас "Чамайг алдвал бид яана аа?"
Гал "Хаана утаа харагдана, тэнд би байх болно" гэв.
Харин хүмүүжлээс асуутал,
"Намайг нэг л алдвал дахиж хэзээ ч олохгүй" гэжээ.
READ MORE - Бүү алд

Амьдралын бөмбөгнүүд

Амьдралыг жонглёр гэж төсөөл. Яагаав, алиалагчдын тав зургаан бөмбөгийг өөдөө шидэн жонглёрддог шиг л.
Эдгээр бөмбөгүүд нь таны ажил, гэр бүл, эрүүл мэнд, анд нөхөд, хайр гэж бодоорой. Бүгдийг нь агаар луу шидээд унагалгүйгээр барьж авах нь хамгийн чухал.
Харин та жонглёрдох явцдаа ажил бол резинен бөмбөг гэдгийг төвөггүй ойлгох болно. Газар унасан ч буцаад ойно гэсэн үг.

Харин үлдсэн дөрөв нь тийм биш. Тэдгээр нь шилэн талстаас бүтсэн эмзэг эдүүд юм. Унагах л юм бол зурагдаж, эмтэрч, заримдаа бүр хагараад юу ч үгүй үйрэх магадлалтай. Эдгээр бөмбөг унавал хэзээ ч хуучин хэвэндээ орж чадахгүй. Үүнийг бид жонглёрдох явцдаа байнга санах хэрэгтэй бөгөөд амьдралд юунд илүү анхаарал халамж тавьж, юуг бусдаас илүү эрхэмлэх ёстойгоо умартахгүй байх нь чухал юм.
READ MORE - Амьдралын бөмбөгнүүд